Debatten over ouderschap

doorFabian Beitsma

Debatten over ouderschap

Bron coverafbeelding: Eckerd Connects

Ik ben Fabian, 23, en bijna afgestudeerd in de klinische psychologie. In de vierde klas van de middelbare school begon ik met debatteren, en het fascineerde me meteen. Debatteren bevat een combinatie van een competitief element, plus het ontwikkelen van vele vaardigheden als analytisch en kritisch denken, verwerkingssnelheid en abstract denken . Debatteren heeft mij naast deze intellectuele vaardigheden nog een stuk meer gebracht: part time werk als debattrainer voor politici, het maken van vele vrienden en kennissen en een accepterende omgeving voor LHBT’ers en identiteitsvorming.

“Was er maar een handboek voor het opvoeden van kinderen”. Velen van ons zullen zich een dergelijke uitspraak van hun ouders nog herinneren. Hoewel er geen handboek bestaat, is er wel degelijk een hoop onderzoek uit de pedagogiek en ontwikkelingspsychologie naar factoren als opvoedingsstijl en leerprincipes. Een mooi startpunt is het model van Diana Baumrind, dat vier typen ouders beschrijft. Veeleisende ouders die ook steunend zijn en waarmee open gecommuniceerd kan worden, worden als “autoritatief” ouders gezien. Veeleisende ouders die ook hun dominerend zijn en weinig vrijheden bieden worden als “autoritair” ouders beschouwd. Aan de andere kant zijn er de ouders die weinig eisen van hun kind. Wanneer zij ook betrokken zijn, worden ze als “permissief” gezien, terwijl wanneer ze ook afwezig of afstandelijk zijn ze als “verwaarlozend” worden beschouwd. Onderzoek laat zien dat autoritatief opvoedstijlen het beste zijn, gebaseerd op de houding, prestaties en mentale gezondheid van hun kinderen. Dit komt omdat kinderen enerzijds structuur en sturing nodig hebben, maar anderzijds warmte en positieve feedback.

De vier opvoedingsstijlen. Bron: Quora.

Drie cruciale begrippen in de ontwikkeling van kinderen die uitleggen hoe die positieve feedback precies werkt, zijn cognitieve schema’s, bekrachtigend leren (reinforcement learning) en sociaal leren. Laten we met het eerste begrip beginnen. Cognitieve schema’s komen uit de cognitieve school van de psychologie, die onderzoekt hoe mensen denken en naar de wereld kijken. Een schema is in essentie een “filter” waarmee iemand naar de wereld kijkt. Zo zal iemand die de basisovertuiging heeft dat “het glas is altijd half leeg is” informatie op een meer negatieve manier verwerken dan iemand die denkt dat het glas altijd half vol is.

Sociaal leren houdt in dat kinderen leren door gedrag na te doen. De overtuigingen van ouders hebben dan ook een aanzienlijke invloed op die van hun kinderen. Kinderen met angstige ouders hebben meer kans op een angststoornis zelfs als statistisch gezien gecontroleerd wordt voor genetische factoren. Dit zou deels kunnen komen door het overnemen van de negatieve schema’s van ouders, expliciet dan wel impliciet door het gedrag dat de ouder vertoont in diverse situaties.

Tot slot wil ik kort het begrip bekrachtiging (reinforcement) beschrijven. Dit principe is eigenlijk vrij simpel: een kind zal gedrag vaker vertonen als het beloond wordt (positieve bekrachtiging) en minder wanneer het gestraft wordt (negatieve bekrachtiging). Beloning en aanmoediging van ouders is dan ook belangrijk. Toch werkt het niet bij elk kind zo simpel. Zo zijn kinderen met ADHD mogelijk minder gevoelig voor negatieve bekrachtiging en zoeken ze juist meer korte termijn beloning op. Hier ligt dan ook de uitdaging voor het ouderschap: herkennen wat elk uniek kind nodig heeft en welke opvoedingsstrategie het beste past. In debatten over jeugd en opvoeding worden dan ook beter wanneer verschillende groepen kinderen worden besproken en afgewogen in plaats van algemene uitspraken te doen.

Stelling

Een stelling die vaak voorbij komt is: DK steunt Tiger Parenting. Dit is een vorm van opvoeden waarbij de ouders hoge eisen stellen aan hun kind, maar ook belonen voor het behalen van een resultaat. In dit artikel analyseer ik deze stelling en geef ik argumenten voor en tegen de stelling.

Fabian Beitsma
TU Delft Debating Club | + berichten

Fabian is een debater van de TU Delft Debating Club. Hij was de voorzitter van de vereniging in 2019-2020.

Over de auteur

Fabian Beitsma administrator

Fabian is een debater van de TU Delft Debating Club. Hij was de voorzitter van de vereniging in 2019-2020.